Duyguları Konuşabilmek

“Erkekler ağlamaz”

“Kızlar çok gülmez”

“Anne babaya bağırılmaz”

“Erkekler korkmaz” yada “kız gibi korkma”

“Bana cevap verme, saygısız”

Size de tanıdık geliyor mu bu ifadeler?

Anne baba olarak çocuklarımıza sıkça söylediğimiz bu ve buna benzer yüzlerce ifade farkında olmadan onların duygularını bastırmalarını ve kendi duygularını tanımlayamaz hale gelmelerine, yabancılaşmalarına neden oluyoruz.

Bu şekilde bastırılan çocuklar duygularını rahatlıkla ifade edemezler. İçine kapanan, kendi halinde az konuşan çocuklara dönüşürler. Kendine güveni olan, ruhsal yönden sağlıklı çocuk yetiştirmek için, anne babaların çocukların duygularını içinde biriktirmeden açığa vurmalarına, dile getirmelerine destek verilmelidir.

Duygularını sözcüklerle anlatmalarına yardımcı olmamız hem duygularını tanımalarına hemde rahatlamalarını sağlarlar. Çocuğun hissedip ifade edemediklerini kendi sözlerimizle ona aktararak iletişimi başlatabiliriz. Üzüntüsünü açığa vurmayan bir çocuğa “Seni üzgün görüyorum, seni üzen şey nedir” diyerek duygusunu tanımlar ve anlatmasını sağlayabiliriz. “evet üzgünüm ama konuşmak istemiyorum” demesi bile yeterlidir. Çünkü siz ona, ben seni anlıyorum ve duygularına saygı duyuyorum mesajını vermiş olursunuz.

Oysa ki anne baba olarak, “Senden nefret ediyorum” diyen çocuğumuza genellikle “Çok ayıp insan annesinden nefret eder mi? Bir daha duymayayım” deriz. Ve aslında söylemek istediği gerçek şeyi duymadan onu bastırmış oluruz. Oysa ki onun yerine, “Ben seni kızdıracak bir şey yapmışım ya da kısaca, sen bana kızmışsın,” demek çocuğunuzu anladığınızı gösterir ve anlaşıldığını hisseden çocuğun kızgınlık duygusu söner. Böylece kendisini anlayan birine daha sıcak, daha ılımlı ve daha saygılı davranır.

Çocuğun duygusunu anladığımız gibi “Ben dilini kullanarak kendi duygularımızı da dile getirmeye başladığımızda aile içi güvenin temelleri atılmış olur. Çünkü çocuk, anne babasının robot değil kendisi gibi üzülebilen, utanabilen, sinirlenebilen gerçek bir insan olduğunu fark eder.

Aynı ev içinde birbirini anlamayan yabancılar gibi olmaktan kurtulmanın yolu duygular açık ve dürüst bir şekilde ifade etmekten geçer.

Sevgilerimle

Uzman Psikolog

Canay Bahşi Ilgın